Τετάρτη 10 Ιουλίου 2013
Μύθοι και αλήθειες για τα μαλλιά το καλοκαίρι
Τα μαλλιά πέφτουν περισσότερο το καλοκαίρι, το καθημερινό λούσιμο
οδηγεί στην τριχόπτωση και η «αλογοουρά» σπάει τις τρίχες. Σωστά; Όχι
ακριβώς.
Αν και τα πλούσια, λαμπερά μαλλιά είναι η περηφάνια των... ιδιοκτητών
τους και η ανομολόγητη ζήλια όσων δεν τα διαθέτουν, ο τρόπος ανάπτυξης
και η φροντίδα τους περιβάλλονται από πολλούς μύθους. Ο επίκουρος
καθηγητής Δερματολογίας Αλέξανδρος Κατούλης, από την Πανεπιστημιακή
Δερματολογική Κλινική του Νοσοκομείου «Αττικόν», ξεδιαλύνει τους μύθους
από την αλήθεια.
Τα μαλλιά πέφτουν περισσότερο το καλοκαίρι. Ο ρυθμός της φυσιολογικής
(μη παθολογικής) τριχόπτωσης παρουσιάζει μία εποχικότητα, αλλά αυτή
παρατηρείται περισσότερο το φθινόπωρο και όχι το καλοκαίρι.
Η φυσιολογική τριχόπτωση οφείλεται στο ότι οι τρίχες μας δεν βρίσκονται όλες στην ίδια φάση ανάπτυξης: καθημερινά κάποιες αναγεννώνται και άλλες πεθαίνουν. Έτσι, το να χάνει κάποιος έως 100 τρίχες την ημέρα είναι κάτι φυσιολογικό.
Τι σημαίνει αυτή η απώλεια; Ότι τελείωσε ο κύκλος ζωής του στελέχους της τρίχας και από τον θύλακο θα βγει ένα καινούργιο. Δεν πρέπει να μας ανησυχούν οι τρίχες που πέφτουν αλλά πόσες απομένουν στο κεφάλι: αν η πυκνότητα των μαλλιών διατηρείται σταθερή, δεν υπάρχει πρόβλημα.
Αντιθέτως, εάν δούμε αραιώσεις στο τριχωτό, σημαίνει ότι καταστρέφονται θύλακοι των τριχών και αυτό δεν είναι φυσιολογικό. Αν θέλετε να δείτε αν έχετε τριχόπτωση, περάστε τα δάκτυλά σας μέσα από τα μαλλιά σας: αν κάθε φορά μένουν 3-4 τρίχες στο χέρι σας, υπάρχει πρόβλημα. Ας σημειωθεί, όμως, πως καθώς μεγαλώνουμε αραιώνουν τα μαλλιά. Το αλάτι «ψήνει» τα μαλλιά και δεν πρέπει να λουζόμαστε κάθε μέρα. Ισχύει ακριβώς το αντίθετο. Καλύτερα είναι να καθαρίζουμε τα μαλλιά μετά από κάθε μπάνιο στη θάλασσα ή στην πισίνα, χρησιμοποιώντας όμως ήπια σαμπουάν που είναι κατάλληλα για καθημερινή χρήση και προσφέρουν καλύτερη ενυδάτωση, και όχι ειδικά (όπως αυτά για τη λιπαρότητα ή την πιτυρίδα).
Μετά το λούσιμο καλό είναι να χρησιμοποιείται μαλακτική κρέμα, ιδίως απ’ όσους (γυναίκες και άντρες) έχουν μακριά μαλλιά. Η μαλακτική υποκαθιστά έως ένα βαθμό τη φυσική λιπαρότητα των μαλλιών, που αφαιρείται με το λούσιμο. Το καθημερινό λούσιμο οδηγεί στην τριχόπτωση. Μεγάλος μύθος. Μπορεί όταν λουζόμαστε να βλέπουμε πόσα μαλλιά χάνουμε, αλλά τα μαλλιά αυτά θα έπεφταν ούτως ή άλλως. Η τριχόπτωση δεν προκαλείται από το λούσιμο, αλλά από πολλά και διαφορετικά αίτια. Καλύτερα είναι το καλοκαίρι να μην κάνουμε πιστολάκι. Αυτό δεν ισχύει μόνο για το καλοκαίρι, αλλά για όλο τον χρόνο. Ο θερμός αέρας επιβαρύνει τα μαλλιά και όσο πιο θερμός είναι, τόσο το χειρότερο.
Γι’ αυτό συνιστάται να αποφεύγουν να στεγνώνουν τα μαλλιά τους με πιστολάκι όσοι αντιμετωπίζουν πρόβλημα τριχόπτωσης, ενώ όλοι οι άλλοι πρέπει να το χρησιμοποιούν το λιγότερο δυνατόν. Το κούρεμα «δυναμώνει» τα μαλλιά. Αλήθεια. Όταν είναι μακριά η τρίχα, καταπονείται ο θύλακος από το βάρος, ενώ επειδή η τρίχα είναι νεκρωμένος ιστός όσο πιο μακριά είναι τόσο περισσότερο φθείρεται (αυτός είναι και ο λόγος που δημιουργείται η ψαλίδα).
Το κούρεμα, λοιπόν, «ελαφραίνει» τον θύλακα και δημιουργεί ένα ερέθισμα αναπαραγωγής, προάγοντας την αναγέννηση της τρίχας. Τα βαμμένα μαλλιά δεν πρέπει να εκτίθενται στον ήλιο, αν δεν προηγηθεί λούσιμο.Αυτό δεν ισχύει - για τους περισσότερους ανθρώπους τουλάχιστον. Η μόνη περίπτωση να υπάρξει πρόβλημα είναι αν προκληθεί δερματίτιδα εξ επαφής. Η δερματίτιδα αυτή μπορεί να είναι ερεθιστική ή αλλεργική.
Η ερεθιστική σχετίζεται με τις συνθήκες εφαρμογής της βαφής (λ.χ. παρατεταμένη εφαρμογή) οπότε με ή χωρίς ήλιο το άτομο θα παρουσιάσει πρόβλημα.
Η αλλεργική μπορεί να οφείλεται σε ευαισθητοποίηση του ατόμου σε κάποιο συστατικό της βαφής (ανεξάρτητα από τις συνθήκες εφαρμογής) ή σπανιότερα ακόμα σε χημική αντίδραση του ήλιου με τη βαφή (φωτοαλλεργία). Αυτή είναι απρόβλεπτη και δεν μπορεί να ξέρει κάποιος εάν και πότε θα την εκδηλώσει, εκτός κι αν έχει ιστορικό τέτοιας αλλεργίας, οπότε το ξέρει. Η αλογοουρά «σπάει» τις τρίχες. Η αλογοουρά δεν «σπάει» τις τρίχες, αλλά αν είναι πολύ σφικτή μπορεί να δημιουργήσει αλωπεκία εξ έλξεως, επειδή καταπονούνται οι θύλακοι των τριχών από την έλξη των μαλλιών με δύναμη προς τα πίσω.
Χαρακτηριστική είναι η εικόνα των σαμουράι της Ιαπωνίας: αν κοιτάξει κανείς τις φωτογραφίες τους, θα δει ότι έχουν αραιωμένα μαλλιά γύρω από το μέτωπο, που οφείλεται στην συνεχή, μακροχρόνια, πολύ σφιχτή αλογοουρά. Τα μαλλιά μακραίνουν πιο γρήγορα το καλοκαίρι. Αυτό είναι αλήθεια. Τα μαλλιά μακραίνουν πιο γρήγορα κατά τους θερινούς μήνες, με τον ρυθμό ανάπτυξης να παρουσιάζει διακυμάνσεις από άνθρωπο σε άνθρωπο. Ο μέσος ρυθμός αύξησης είναι 0,5 χιλιοστό την ημέρα και είναι μεγαλύτερος για τις γυναίκες και τις νεώτερες ηλικίες.
Η αύξηση σε μήκος, πάντως, είναι ένδειξη υγείας των μαλλιών. Αντιθέτως όταν δεν μακραίνουν τα μαλλιά είναι συχνά η πρώτη ένδειξη παθολογικής κατάστασης, όπως η ανδρογενετική αλωπεκία που είναι πιο συχνή αλωπεκία σε άντρες και γυναίκες. Τα μαλλιά «ανοίγουν» το καλοκαίρι. Το χρώμα των μαλλιών μπορεί να ανοίξει το καλοκαίρι, αν και αυτό παρατηρείται συνήθως σε άτομα με ανοικτόχρωμα μαλλιά, που γίνονται ακόμα πιο ξανθά. Αυτό το ξέρατε; Κάθε θύλακας τρίχας έχει μέσα του ένα σμηγματογόνο αδένα, ο οποίος παράγει το λίπος που κάνει τα μαλλιά ευκολοχτένιστα και λαμπερά.
Αριθμοί 100.000-150.000 τρίχες αποτελούν τα μαλλιά μας 50-100 τρίχες χάνουμε φυσιολογικά κάθε μέρα 40% των ατόμων με αλωπεκία είναι γυναίκες Φάσεις εξέλιξης της τρίχας Κάθε τρίχα περνάει από τρεις φάσεις εξέλιξης: Αναγενής. Διαρκεί 3-5 χρόνια και είναι η φάση της ανάπτυξης Καταγενής: Διαρκεί περίπου 1-2 εβδομάδες και είναι η φάση της εξασθένησης και της «προετοιμασίας» της τρίχας για την πτώση της Τελογενής: Διαρκεί περίπου 2-4 μήνες και είναι η φάση της πτώσης της τρίχας. Η ρίζα της (θύλακας) όμως εξακολουθεί να υπάρχει, και έτσι έπειτα από λίγο καιρό η τρίχα αναγεννάται. Η αναγέννηση μπορεί να γίνει έως 20 φορές - και όχι συνεχόμενα.
Η φυσιολογική τριχόπτωση οφείλεται στο ότι οι τρίχες μας δεν βρίσκονται όλες στην ίδια φάση ανάπτυξης: καθημερινά κάποιες αναγεννώνται και άλλες πεθαίνουν. Έτσι, το να χάνει κάποιος έως 100 τρίχες την ημέρα είναι κάτι φυσιολογικό.
Τι σημαίνει αυτή η απώλεια; Ότι τελείωσε ο κύκλος ζωής του στελέχους της τρίχας και από τον θύλακο θα βγει ένα καινούργιο. Δεν πρέπει να μας ανησυχούν οι τρίχες που πέφτουν αλλά πόσες απομένουν στο κεφάλι: αν η πυκνότητα των μαλλιών διατηρείται σταθερή, δεν υπάρχει πρόβλημα.
Αντιθέτως, εάν δούμε αραιώσεις στο τριχωτό, σημαίνει ότι καταστρέφονται θύλακοι των τριχών και αυτό δεν είναι φυσιολογικό. Αν θέλετε να δείτε αν έχετε τριχόπτωση, περάστε τα δάκτυλά σας μέσα από τα μαλλιά σας: αν κάθε φορά μένουν 3-4 τρίχες στο χέρι σας, υπάρχει πρόβλημα. Ας σημειωθεί, όμως, πως καθώς μεγαλώνουμε αραιώνουν τα μαλλιά. Το αλάτι «ψήνει» τα μαλλιά και δεν πρέπει να λουζόμαστε κάθε μέρα. Ισχύει ακριβώς το αντίθετο. Καλύτερα είναι να καθαρίζουμε τα μαλλιά μετά από κάθε μπάνιο στη θάλασσα ή στην πισίνα, χρησιμοποιώντας όμως ήπια σαμπουάν που είναι κατάλληλα για καθημερινή χρήση και προσφέρουν καλύτερη ενυδάτωση, και όχι ειδικά (όπως αυτά για τη λιπαρότητα ή την πιτυρίδα).
Μετά το λούσιμο καλό είναι να χρησιμοποιείται μαλακτική κρέμα, ιδίως απ’ όσους (γυναίκες και άντρες) έχουν μακριά μαλλιά. Η μαλακτική υποκαθιστά έως ένα βαθμό τη φυσική λιπαρότητα των μαλλιών, που αφαιρείται με το λούσιμο. Το καθημερινό λούσιμο οδηγεί στην τριχόπτωση. Μεγάλος μύθος. Μπορεί όταν λουζόμαστε να βλέπουμε πόσα μαλλιά χάνουμε, αλλά τα μαλλιά αυτά θα έπεφταν ούτως ή άλλως. Η τριχόπτωση δεν προκαλείται από το λούσιμο, αλλά από πολλά και διαφορετικά αίτια. Καλύτερα είναι το καλοκαίρι να μην κάνουμε πιστολάκι. Αυτό δεν ισχύει μόνο για το καλοκαίρι, αλλά για όλο τον χρόνο. Ο θερμός αέρας επιβαρύνει τα μαλλιά και όσο πιο θερμός είναι, τόσο το χειρότερο.
Γι’ αυτό συνιστάται να αποφεύγουν να στεγνώνουν τα μαλλιά τους με πιστολάκι όσοι αντιμετωπίζουν πρόβλημα τριχόπτωσης, ενώ όλοι οι άλλοι πρέπει να το χρησιμοποιούν το λιγότερο δυνατόν. Το κούρεμα «δυναμώνει» τα μαλλιά. Αλήθεια. Όταν είναι μακριά η τρίχα, καταπονείται ο θύλακος από το βάρος, ενώ επειδή η τρίχα είναι νεκρωμένος ιστός όσο πιο μακριά είναι τόσο περισσότερο φθείρεται (αυτός είναι και ο λόγος που δημιουργείται η ψαλίδα).
Το κούρεμα, λοιπόν, «ελαφραίνει» τον θύλακα και δημιουργεί ένα ερέθισμα αναπαραγωγής, προάγοντας την αναγέννηση της τρίχας. Τα βαμμένα μαλλιά δεν πρέπει να εκτίθενται στον ήλιο, αν δεν προηγηθεί λούσιμο.Αυτό δεν ισχύει - για τους περισσότερους ανθρώπους τουλάχιστον. Η μόνη περίπτωση να υπάρξει πρόβλημα είναι αν προκληθεί δερματίτιδα εξ επαφής. Η δερματίτιδα αυτή μπορεί να είναι ερεθιστική ή αλλεργική.
Η ερεθιστική σχετίζεται με τις συνθήκες εφαρμογής της βαφής (λ.χ. παρατεταμένη εφαρμογή) οπότε με ή χωρίς ήλιο το άτομο θα παρουσιάσει πρόβλημα.
Η αλλεργική μπορεί να οφείλεται σε ευαισθητοποίηση του ατόμου σε κάποιο συστατικό της βαφής (ανεξάρτητα από τις συνθήκες εφαρμογής) ή σπανιότερα ακόμα σε χημική αντίδραση του ήλιου με τη βαφή (φωτοαλλεργία). Αυτή είναι απρόβλεπτη και δεν μπορεί να ξέρει κάποιος εάν και πότε θα την εκδηλώσει, εκτός κι αν έχει ιστορικό τέτοιας αλλεργίας, οπότε το ξέρει. Η αλογοουρά «σπάει» τις τρίχες. Η αλογοουρά δεν «σπάει» τις τρίχες, αλλά αν είναι πολύ σφικτή μπορεί να δημιουργήσει αλωπεκία εξ έλξεως, επειδή καταπονούνται οι θύλακοι των τριχών από την έλξη των μαλλιών με δύναμη προς τα πίσω.
Χαρακτηριστική είναι η εικόνα των σαμουράι της Ιαπωνίας: αν κοιτάξει κανείς τις φωτογραφίες τους, θα δει ότι έχουν αραιωμένα μαλλιά γύρω από το μέτωπο, που οφείλεται στην συνεχή, μακροχρόνια, πολύ σφιχτή αλογοουρά. Τα μαλλιά μακραίνουν πιο γρήγορα το καλοκαίρι. Αυτό είναι αλήθεια. Τα μαλλιά μακραίνουν πιο γρήγορα κατά τους θερινούς μήνες, με τον ρυθμό ανάπτυξης να παρουσιάζει διακυμάνσεις από άνθρωπο σε άνθρωπο. Ο μέσος ρυθμός αύξησης είναι 0,5 χιλιοστό την ημέρα και είναι μεγαλύτερος για τις γυναίκες και τις νεώτερες ηλικίες.
Η αύξηση σε μήκος, πάντως, είναι ένδειξη υγείας των μαλλιών. Αντιθέτως όταν δεν μακραίνουν τα μαλλιά είναι συχνά η πρώτη ένδειξη παθολογικής κατάστασης, όπως η ανδρογενετική αλωπεκία που είναι πιο συχνή αλωπεκία σε άντρες και γυναίκες. Τα μαλλιά «ανοίγουν» το καλοκαίρι. Το χρώμα των μαλλιών μπορεί να ανοίξει το καλοκαίρι, αν και αυτό παρατηρείται συνήθως σε άτομα με ανοικτόχρωμα μαλλιά, που γίνονται ακόμα πιο ξανθά. Αυτό το ξέρατε; Κάθε θύλακας τρίχας έχει μέσα του ένα σμηγματογόνο αδένα, ο οποίος παράγει το λίπος που κάνει τα μαλλιά ευκολοχτένιστα και λαμπερά.
Αριθμοί 100.000-150.000 τρίχες αποτελούν τα μαλλιά μας 50-100 τρίχες χάνουμε φυσιολογικά κάθε μέρα 40% των ατόμων με αλωπεκία είναι γυναίκες Φάσεις εξέλιξης της τρίχας Κάθε τρίχα περνάει από τρεις φάσεις εξέλιξης: Αναγενής. Διαρκεί 3-5 χρόνια και είναι η φάση της ανάπτυξης Καταγενής: Διαρκεί περίπου 1-2 εβδομάδες και είναι η φάση της εξασθένησης και της «προετοιμασίας» της τρίχας για την πτώση της Τελογενής: Διαρκεί περίπου 2-4 μήνες και είναι η φάση της πτώσης της τρίχας. Η ρίζα της (θύλακας) όμως εξακολουθεί να υπάρχει, και έτσι έπειτα από λίγο καιρό η τρίχα αναγεννάται. Η αναγέννηση μπορεί να γίνει έως 20 φορές - και όχι συνεχόμενα.
